Một thỏa thuận tạm thời giữa Tòa Thánh và Trung Quốc về việc bổ nhiệm các giám mục đã được ký hôm thứ Bảy, 22/9/2018, tại Bắc Kinh.
Thông báo chung, ngày 22/9, nói rằng một cuộc họp đã được tổ chức, trong đó một “thỏa thuận tạm thời” đã được ký kết về “việc bổ nhiệm các Giám mục, một vấn đề rất quan trọng cho đời sống của Giáo hội” và tạo ra “các điều kiện cho sự cộng tác song phương ở mức độ cao hơn. ”
Ông Greg Burke, phát ngôn viên của Vatican, cho biết thỏa thuận này là khởi đầu, không phải là kết thúc, cho một quá trình đối thoại giữa hai bên với “các quan điểm rất khác nhau”.
Ông nói mục tiêu của thỏa thuận này “không nhắm đến chính trị nhưng mang tính mục vụ” và sẽ giúp “các tín hữu có các Giám mục hiệp thông với Rôma nhưng đồng thời cũng được công nhận bởi chính quyền Trung Quốc.”
Thỏa thuận đã được ký kết bởi người đứng đầu của Vatican và các đoàn đại biểu Trung Quốc: Thứ Trưởng ngoại giao của Vatican là Đức ông Antoine Camilleri; và Wang Chao, Thứ trưởng Ngoại giao của Trung Quốc.
Thông báo không cung cấp thông tin chi tiết về nội dung của thỏa thuận, nhưng nói rằng đây “là thành quả của việc tái lập quan hệ song phương, đã được thống nhất sau một quá trình dài đàm phán cẩn thận và xem xét tính khả thi của vấn đề, từ khi có sự yêu cầu của đôi bên”.
Bản thông cáo chung nêu: “Thỏa thuận này mang đến một hy vọng chung, có thể ủng hộ một tiến trình đối thoại hiệu quả và tiến bộ về mặt thể chế và có thể đóng góp tích cực vào đời sống của Giáo hội Công giáo ở Trung Quốc, với lợi ích chung của người Trung Quốc và hòa bình trên thế giới.”
Đầu tuần này, Global Times (Thời báo Toàn cầu) – một tờ báo của Đảng Cộng sản Trung Quốc – báo cáo rằng các nguồn tin của chính quyền Trung Quốc đã “nhấn mạnh rằng các cuộc đàm phán đang diễn ra [giữa Vatican và Trung Quốc] sẽ tiếp tục ở mức tôn giáo, và sẽ không dính dáng vào bất kỳ vấn đề ngoại giao nào như thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Bắc Kinh và Vatican.
Các báo cáo trước đây về thỏa thuận này đã cho thấy rằng thực chất có thể là để cho chính quyền Trung Quốc có quyền chỉ định việc phong chức các Giám mục để đổi lấy nhóm “Công giáo hầm trú” và công nhận họ, chấm dứt sự chia rẽ với Hiệp hội Công giáo Yêu nước Trung Quốc.
Qua một thay đổi lớn vào tháng 3/2018, Hiệp hội yêu nước Công giáo Trung Quốc, dưới sự giám sát trực tiếp hằng ngày của Đảng Cộng sản Trung Quốc, trong đó chính quyền Trung Quốc đã trực tiếp kiểm soát các vấn đề tôn giáo bằng Ủy ban Mặt trận của Đảng Cộng sản Trung Quốc (Chinese Communist Party’s United Front Work Department (UFWD)
Một số Giám mục được chỉ định bởi chính quyền Trung Quốc trong Hiệp hội Yêu nước Công giáo Trung Quốc cũng là thành viên của Đảng Cộng sản Quốc hội Nhân dân Trung Quốc.
Những quy định mới về hoạt động tôn giáo ở Trung Quốc đã có hiệu lực vào tháng 2/2018, nhằm tăng cường sự giám sát và tạo áp lực đối với các hoạt động tôn giáo ở Trung Quốc. Vào ngày 10/9/2018, chính quyền Trung Quốc đã áp đặt thêm những hạn chế về việc truyền giáo, tất cả các buổi cầu nguyện tôn giáo, dạy giáo lý hay giảng thuyết nào trực tuyến trên mạng đều bị coi là bất hợp pháp. Điều này đang được thi hành qua việc kiểm duyệt mạng lưới điện toán (internet) rộng lớn trên toàn quốc.
(Tóm lược và chuyển ngữ từ bài viết của Hannah Brockhaus đăng trên CNA)