Trần Mỹ Duyệt chuyển ngữ
Năm nay chúng ta đón Mùa Chay 2022 trong hoàn cảnh dịch bệnh COVID hoành hành, gây đau khổ, đói nghèo, chết chóc, chia ly và bất an trên khắp thế giới. Thêm vào đó, cuộc xâm chiếm của Nga trên mảnh đất nhỏ bé Ukraine đang diễn ra cũng khiến cho cả thế giới quan tâm, lo lắng. Bối cảnh này một lần nữa nhắc chúng ta đến LÒNG NHÂN ÁI như một cách thể hiện Đức Tin của chúng ta vào Thiên Chúa, và điều này đã được Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI nhấn mạnh trong Sứ điệp Mùa Chay 2013.
***
“Tin vào đức bác ái mời gọi lòng nhân ái”
“Chúng ta biết và tin vào tình yêu Thiên Chúa đã dành cho chúng ta” (1 Jn 4:16).
Anh chị em thân mến,
Cử hành mùa Chay, trong bối cảnh của Năm Đức Tin, cho chúng ta một cơ hội quí báu để suy niệm về mối tương quan giữa đức tin và đức mến: giữa việc tin vào Thiên Chúa – Thiên Chúa của Đức Giêsu Kitô – và tình yêu, chính là hoa trái của Chúa Thánh Thần và để hướng dẫn chúng ta trên con đường tận hiến cho Thiên Chúa và người khác.
1.Đức tin như lời đáp trả với tình yêu của Thiên Chúa
Trong Thông Điệp đầu tiên của tôi, tôi đã đưa ra một số tư tưởng về mối liên hệ chặt chẽ giữa những nhân đức đối thần của đức tin và đức mến. Khởi đi từ xác tính vững vàng của Thánh Gioan: “Chúng ta biết và tin vào tình yêu Thiên Chúa đã dành cho chúng ta” (1 Jn 4:16), Tôi nhận ra rằng “là người Kitô hữu không phải là kết quả của một lựa chọn đạo đức hoặc một ý tưởng cao cả, nhưng là gặp gỡ với một biến cố, một con người, mà nó đem lại đời sống một chân trời mới và một hướng dẫn quyết định… Vì Thiên Chúa đã yêu chúng ta trước (cf. 1 Jn 4:10), tình yêu giờ đây không chỉ còn là một ‘lệnh truyền’; nó là một đáp trả đối với quà tặng tình yêu, với nó Thiên Chúa đến gần với chúng ta” ((Deus Caritas Est, 1). Đức tin là đòi hỏi cá nhân – nó liên quan tới tất cả những căn bản của chúng ta – đối với việc mặc khải tình yêu ‘thương xót’ và ‘bao dung’ đối với chúng ta, được mặc khải một cách đầy đủ trong Chúa Giêsu Kitô. Sự giao tiếp với Thiên Chúa, Đấng là Tình Yêu giao ước không chỉ bằng trái tim nhưng còn bằng trí phán đoán: “Thừa nhận Thiên Chúa hằng sống là con đường dẫn tới tình yêu, và sự “chấp nhận” của lý trí chúng ta với ý muốn của Ngài kết hợp trí phán đoán của chúng ta, ý chí và tình cảm trong một hành động ôm choàng của tình yêu. Nhưng tiến trình này luôn luôn có cái kết mở rộng; tình yêu không bao giớ ‘chấm dứt’ và hoàn tất” (ibid., 17)).
Từ đó, đối với tất cả mọi Kitô hữu, và một cách đặc biệt cho “những người xây dựng bác ái”, có một nhu cầu của đức tin, vì “sự gặp gỡ với Thiên Chúa trong Chúa Giêsu thức tỉnh tình yêu của họ và mở tâm hồn của họ cho người khác. Kết quả là, tình yêu của người cận thân không còn là một lệnh truyền bắt buộc đối với họ, để có thể nói, từ bên ngoài, nhưng một kết quả khởi đi từ đức tin của họ, một đức tin trở thành hành động qua tình yêu (ibid., 31a). Các Kitô hữu là những người đã được chinh phục bởi tình yêu của Chúa Kitô và theo đó, dưới ảnh hưởng của tình yêu ấy – “Caritas Christi urget nos” ( 2 Cor 5:14) – họ mở rộng một cách không giới hạn cho tình yêu người cận thân của họ trong những phương thức cụ thể (cf. ibid., 33). Thái độ này xảy ra trước hết từ nhận thức được yêu, được tha thứ, và ngay cả được phục vụ bởi Chúa, Đấng đã cúi mình rửa chân cho các Tông Đồ và hiến mình trên Thánh Giá để lôi kéo nhân loại vào trong tình yêu của Thiên Chúa.
“Đức nói với chúng ta rằng Thiên Chúa đã ban Con Ngài cho chúng ta và cho chúng ta sự chiến thắng tỏ tường là điều rất thật: Thiên Chúa là tình yêu!… Đức tin, nhìn thấy tình yêu của Thiên Chúa được tỏ hiện trong trái tim bị đâm thâu của Chúa Giêsu trên Thánh Giá, đem lại sự trổi dậy để yêu thương. Tình yêu là ánh sáng – và cuối cùng, chỉ có ánh sáng – là có thể luôn luôn chiếu soi một thế giới tối tăm bao trùm, và cho chúng ta can đảm cần thiết để tiếp tục sống và hành động” (ibid., 39). Tất cả đều giúp chúng ta hiểu rằng dấu hiệu phân biệt chính của người Kitô hữu một cách chính xác “tình yêu bén rễ trong và hình thành bằng đức tin” (ibid., 7).
- Bác ái là đời sống trong đức tin
Toàn bộ đời sống Kitô hữu là lời đáp trả đối với tình yêu của Thiên Chúa. Lời đáp trả đầu tiên một cách rõ ràng là đức tin khi nó được đón nhận, tràn đầy với lòng biết ơn và kỳ diệu, của sự khởi động thần linh chưa từng nghe thấy trước chúng ta và mời gọi chúng ta. Và việc “đó nhận” của đức tin ghi khắc bước khởi đầu một câu truyện chói sáng của tình bạn hữu với Chúa, mà nó đổ đầy và ban cho chúng ta ý nghĩa đầy đủ cho toàn bộ đời sống. Nhưng không phải Ngài chỉ yêu một mình chúng ta, Ngài còn muốn lôi kéo chúng ta về với Ngài, để biến đổi chúng ta trong một cách thức đặc biệt khi đem chúng ta lại để nói như Thánh Phaolô: “không phải tôi sống, nhưng Chúa Kitô sống trong tôi” (cf. Gal 2:20).
Khi chúng ta có chỗ cho tình yêu của Thiên Chúa, rồi khi chúng ta trở nên giống như Ngài, chia sẻ trong đức mến của Ngài. Nếu chúng ta mở rộng tâm hồn cho tình yêu của Ngài, chúng ta để Ngài sống trong chúng ta và đem chúng ta tới tình yêu với Ngài, trong Ngài, và như Ngài; chỉ khi đó đức tin chúng ta trở nên rõ ràng “hành động qua tình yêu” (Gal 5:6), và cũng chỉ khi đó, Ngài mới sống trong chúng ta (cf. 1 Jn 4:12).
Đức tin là nhận biết sự thật và bám trụ vào đó (cf. 1 Tim 2:4); đức mến là “bước đi” trong sự thật (cf. Eph 4:15). Qua đức tin chúng ta bước vào mối thân tình với Chúa, qua đức mến tình thân này sống động và sinh hoa trái (cf. Jn 15:14ff). Đức tin khiến chúng ta ôm lấy mệnh lệnh của Chúa và Thầy của chúng ta; đức mến cho chúng ta hạnh phúc khi đem nó vào hành động (cf. Jn 13:13-17). Trong đức tin chúng ta được sinh ra như những người con của Thiên Chúa (cf. Jn 1:12ff); đức mến khiến chúng ta bền lòng một cách vững vàng trong tình con thánh thiêng của chúng ta, mang lại hoa trái của Chúa Thánh Thần (cf. Gal 5:22). Đức tin khiến chúng ta có thể nhận ra những ân huệ mà sự tốt lành và Thiên Chúa rộng rãi ban cho chúng ta; đức mến làm chúng trở nên hoa trái (cf. Mt 25:14-30).
3.Mối liên kết vững bền của đức tin và đức mến
Trong ánh sáng ở trên, thật rõ ràng rằng chúng ta không bao giờ có thể phân rẽ, để mỗi bên đối nghịch nhau giữa đức tin và đức mến. Hai nhân đức đối thần này được liên kết một cách sâu xa, và nó là điều sai lạc khi đặt vào vị trí đối nghịch hoặc “tranh chấp” giữa hai nhân đức này. Một cách khác, như nhấn mạnh tính cách ưu tiên và quyết định của đức tin, hạ giá và khinh rẻ hầu hết những công việc chính xác của đức mến, giảm giá chúng với chủ nghĩa nhân đạo mơ hồ. Mặt khác nữa, đó là không công bằng khi quá nhấn mạnh giá trị tiên quyết của đức mến và hành động nó mang lại, như những việc làm có thể thay thế cho đức tin. Đối với một đời sống tinh thần lành mạnh, điều cần thiết là loại bỏ cả hai chủ thuyết cho rằng sự hiểu biết phải dựa trên đức tin (fideism) và thành quả do hành động (activism).
Đời sống Kitô hữu bao gồm trong mức độ tiếp tục lên núi để gặp Thiên Chúa và rồi trở xuống, mang theo tình yêu và sức mạnh kín múc từ Ngài, để khi phục vụ anh chị em chúng ta với tình yêu của Thiên Chúa. Trong Sách Thánh, chúng ta nhìn thấy sự sốt sắng thế nào của các Tông Đồ để loan truyền Phúc Âm và đánh thức đức tin của mọi người liên kết một cách chặt chẽ mối quan tâm bác ái của các ngài để được phục vụ cho người nghèo (cf. Acts 6:1-4). Trong Giáo Hội, suy niệm và hành động, biểu hiện hóa trong một cách bằng những hình ảnh Phúc Âm của Maria và Martha, đã cùng hiện hữu và kiện toàn lẫn nhau (cf. Lk 10:38-42). Mối liên hệ với Thiên Chúa luôn luôn phải là ưu tiên, và bất cứ những chia sẻ chính đáng nào, theo tinh thần Phúc Âm, phải được bén rễ trong đức tin (cf. General Audience, 25 April 2012) . Trong thực tế, đôi khi chúng ta làm giảm giá từ ngữ “đức mến” đối với một hành động giúp đỡ có tính cách xã hội hoặc đơn thuần nhân bản. Tuy nhiên, điều quan trọng là nhớ rằng việc làm lớn lao nhất của bác ái là phúc âm hóa, đó là “mục vụ bằng lời”. Không có hành động nào lợi ích hơn – và vì thế bác ái hơn – cho người cận thân hơn bẻ bánh lời Chúa, chia sẻ với họ Tin Mừng của Phúc Âm, giới thiệu với họ mối thân tình với Thiên Chúa: phúc âm hóa là việc làm thăng hoa cao cả nhất và mối thân tình nhất của con người. Như Tôi Tớ Chúa, Giáo Hoàng Phaolô VI đã viết trong Thông Điệp Populorum Progressio, lời rao giảng của Chúa Kitô là sự cống hiến trước hết và chính yếu để mở mang (cf. n.16). Nó là sự thật đầu tiên của tình yêu của Thiên Chúa đối với chúng ta, được sống và rao giảng, điều này mở đời sống chúng ta để đón nhận tình yêu này và có thể mở rộng tương quan của con người và mỗi người (cf. Caritas in Veritate, 8).
Một cách căn bản, mọi tiến trình từ Tình Yêu và quy hướng tới Tình Yêu. Tình yêu nhưng không của Thiên Chúa được biết đến trong chúng ta qua việc công bố của Tin Mừng. Nếu chúng ta đón nhận nó với đức tin, chúng ta tiếp nhận trước hết và mối liên kết cần thiết với Thiên Chúa, có khả năng làm chúng ta “yêu với Tình Yêu”, và rồi chúng ta sống trong Tình Yêu này, chúng ta lớn lên trong nó và chúng ta rao truyền một cách vui mừng nó cho những người khác.
Liên quan đến mối liên kết giữa đức tin và những việc làm của đức mến, có một đoạn trong Thư gửi giáo dân Êphêsô đã nói đến một hình ảnh tốt nhất nối kết giữa cả hai: “Quả vậy, chính do ân sủng và nhờ lòng tin mà anh em được cứu độ: đây không phải bởi sức anh em, mà là một ân huệ của Thiên Chúa;cũng không phải bởi việc anh em làm, để không ai có thể hãnh diện.Thật thế, chúng ta là tác phẩm của Thiên Chúa, chúng ta được dựng nên trong Đức Kitô Giêsu, để sống mà thực hiện công trình tốt đẹp Thiên Chúa đã chuẩn bị cho chúng ta.” (2:8-10). Nó có thể nhìn thấy ở đây toàn bộ sáng kiến cứu độ đến từ Thiên Chúa, từ ân sủng của Ngài, từ sự tha thứ của Ngài nhận được bởi đức tin; nhưng sáng kiến này, vượt xa khỏi giới hạn tự do của chúng ta và sự đáp trả của chúng ta, là những gì làm chúng chắc chắn và hướng chúng tới những việc làm của bác ái. Đó không phải là kết quả đều tiên của nỗ lực con người, mà con người có thể hãnh diện, nhưng chúng sinh ra từ đức tin theo sau những ân huệ của Thiên Chúa ban cho một cách dư thừa. Đức tin mà không có việc làm cũng như cây không sinh hoa trái: cả hai nhân đức bao hàm lẫn nhau. Mùa Chay mời gọi chúng ta, qua những thực hành truyền thống của đời sống người Kitô hữu để nuôi dưỡng đức tin của chúng ta bằng cách cẩn thận và lắng nghe lời Thiên Chúa và bằng việc lãnh nhận các bí tích, và cùng lúc lớn lên trong đức mến và trong tình yêu đối với Thiên Chúa và cận thân, không được quên sót những thực hành chính của chay tịnh, thống hối và bố thí.
4.Ưu tiên của đức tin, tiên quyết của đức mến
Giống như bất cứ ân huệ nào của Thiên Chúa, đức tin và đức mến có nguồn gốc trong hành động của nó cùng một Thánh Thần (cf.1 Cor 13), Chúa Thánh Thần ở trong chúng ta để kêu lên “Aba, Cha” (Gal 4:6), và làm cho chúng ta nói lên: “Giêsu là Chúa!” (1 Cor 12:3) và “Lạy Chúa. Xin hãy đến!” (1 Cor 16:22; Rev 22:20).
Đức tin, như hồng ân và việc đáp trả, cho chúng ta hiểu biết sự thật về Chúa Kitô như Tình Yêu hóa thân và chịu đóng đinh, khi hoàn toàn và tuyệt đối vâng phục thánh ý Chúa Cha và với lòng xót thương vô biên đối với cận thân; đức tin ươm mầm vào trái tim và trí khôn sự xác tín vững vàng rằng chỉ có duy nhất Tình Yêu này có thể chiến thắng tử thần và sự chết. Đức tin mời gọi chúng ta hướng về tương lai với đức cậy, trong niềm hy vọng vững vàng rằng chiến thắng của tình yêu của Chúa Kitô sẽ đến và kiện toàn của nó. Đối với hy vọng này, đức mến thúc đẩy chúng ta vào trong tình yêu của Thiên Chúa được tỏa sáng trong Chúa Kitô, và nối kết chúng ta trong một cá nhân và đường lối hiện tại tới hành động tự hiến vô điều kiện và hoàn toàn của Chúa Giêsu cho Chúa Cha và anh chị em của Ngài. Bằng cách đổ đầy tâm hồn chúng ta với tình yêu của Ngài, Chúa Thánh Thần làm cho chúng ta trở nên những người chia sẻ trong sự tận hiến của người con nơi Chúa Giêsu cho Thiên Chúa và sự tận hiến huynh đệ cho mỗi người chúng ta (cf. Rom. 5:5).
Sự liên kết giữa hai nhân đức này giống như giữa hai bí tích căn bản của Giáo Hội: Bí Tích Thánh Tẩy và Bí Tích Thánh Thể. Bí Tích Thánh Tẩy (sacramentum fidei) có trước Bí Tích Thánh Thể (sacramentum caritatis), nhưng theo thứ tự, Phép Thánh Thể làm đầy đủ cuộc hành trình Kitô hữu. Cũng một cách thế, đức tin đứng trước đức mến, nhưng đức tin chính xác thực khi nó được đội triều thiên bằng đức mến. Tất cả bắt nguồn từ việc đón nhận khiêm tốn của đức tin (“biết rằng con người được Thiên Chúa yêu thương”), nhưng để tiến tới sự thật của đức bác mến (“biết rằng yêu Thiên Chúa và tha nhân như thế nào”), điều này tồn tại mãi mãi, như sự viên mãn của tất cả mọi nhân đức (cf. 1 Cor 13:13).
Anh chị em thân mến, trong mùa Chay này, khi chúng ta chuẩn bị cử hành biến cố Thập Giá và Phục Sinh trong đó tình yêu Thiên Chúa đã cứu chuộc thế giới và chiếu sáng ánh sáng của nó trên lịch sử. Tôi cầu mong rằng tất cả chúng ta có thể dùng thời gian quí báu này làm sống lại đức tin của anh chị em trong Chúa Giêsu Kitô, nhờ đó khi bước vào với Ngài tình yêu vĩnh cửu đối với Chúa Cha và với mỗi anh chị em của mình, mà chúng ta gặp gỡ trong cuộc sống. Với ước vọng này, tôi cầu xin Thiên Chúa, và ban phép lành của Chúa trên mỗi người cũng như mỗi cộng đoàn!
Từ Vatican, 15 October 2012
BENEDICTUS PP. XVI
Nguồn:
https://www.caritas.org › 2013/02 › message-of-his-holi..
