Missouri đã thông qua dự luật vào thứ Sáu,17/5/2019, để cấm phá thai sau khi nhịp tim của thai nhi được phát hiện,và trở thành tiểu bang thứ tám trong năm nay đã vượt qua các hạn chế phá thai có thể thách thức quyền lập hiến được thành lập ở phán quyết Roe vs. Wade. Đầu tuần này, các nhà lập pháp bang Alabama đã bỏ phiếu cấm phá thai trong gần như tất cả các trường hợp.
Dự luật của Alabama là lệnh cấm hoàn toàn đầu tiên về phá thai. Như vậy, tính đến nay các biện pháp cấm, hoặc giới hạn phá thai đã được thực hiện ở các tiểu bang Hoa Kỳ như sau: Alabama hầu như cấm hoàn toàn; Georgia, Kentucky, Mississippi, Ohio cấm ở tuần thứ 6, thai kỳ thứ nhất; Missouri: cấm ở tuần thứ 8; Arkansas và Utah cấm ở tuần 18, khoảng giữa thai kỳ thứ 2.
Georgia, Kentucky, Missouri, Mississippi và Ohio đã dừng các lệnh cấm hoàn toàn, thay vào đó, thông qua cái gọi là dự luật nhịp tim, có hiệu quả cấm phá thai sau sáu đến tám tuần mang thai, khi các bác sĩ thường có thể bắt đầu phát hiện nhịp tim thai nhi. Utah và Arkansas đã bỏ phiếu để giới hạn thủ tục vào giữa thai kỳ thứ hai.
Hầu hết các tiểu bang khác tuân theo tiêu chuẩn được đưa ra theo quyết định của Tòa án Tối cao từ năm 1973, trong đó nói rằng phá thai là hợp pháp cho đến khi thai nhi đạt được khả năng sống sót, thường là từ 24 đến 28 tuần.
Các lệnh cấm mới nhất vẫn chưa có hiệu lực (Kentucky, đã bị một thẩm phán chặn) và tất cả đều được dự kiến sẽ đối mặt với các vụ kiện kéo dài tại Tòa án – quả nhiên, những người đề xướng của dự luật đang hy vọng những vụ kiện sẽ đưa lên tới Tòa án Tối cao.
Ông Clarke D. Forsythe, một Luật sư của American United for Life, một nhóm ủng hộ chống phá thai nói : “Một số nhà tài trợ rõ ràng muốn thiết lập một trường hợp thử nghiệm để thách thức Roe vs. Wade.”
Trong những năm gần đây, các nhà lập pháp của đảng Cộng hòa đã thúc đẩy thành công các dự luật để hạn chế phá thai bằng cách nhắm mục tiêu vào các Trung tâm phá thai, ví dụ như thông qua thời gian chờ đợi cho bệnh nhân, hoặc bệnh viện thừa nhận đặc quyền cho bác sĩ. Nhiều tiểu bang giới hạn thủ tục trong 22 tuần, nhưng cho đến năm nay, lệnh cấm phá thai trước sáu tuần được xem là quá gắt gao; hai dự luật đã thông qua, ở Iowa và North Dakota, sau đó đã bị Tòa án phủ quyết.
Những người ủng hộ quyền phá thai nói rằng việc giới hạn thủ tục trước sáu tuần trong thai kỳ thực sự là một lệnh cấm hoàn toàn, vì hầu hết mọi người không biết rằng họ đang mang thai cho đến sau sáu tuần.
Hai tiểu bang trước đó đã thông qua các lệnh cấm phá thai hoàn toàn đã nhìn thấy các biện pháp đó bị chặn: Một dự luật năm 2006 ở South Dakota đã bị bãi bỏ trong một cuộc trưng cầu dân ý, và một dự luật Oklahoma năm 2016 đã bị Thống đốc phủ quyết.
Những người ủng hộ cả hai bên cho biết, năm 2019 thì khác. Những người chống phá thai đã chứng kiến việc bổ nhiệm Thẩm phán Brett M. Kavanaugh vào năm ngoái, khi thay đổi sự cân bằng của Tòa án và các nhà lập pháp tiểu bang được tiếp thêm sức mạnh để thông qua luật chống phá thai mạnh mẽ hơn.
Elizabeth Nash, một nhà phân tích chính sách nhà nước tại Viện Guttmacher – một tổ chức nghiên cứu hỗ trợ quyền phá thai đã nói : “Việc bổ nhiệm Kavanaugh cho thấy các nhà lập pháp tập trung vào vấn đề phá thai. Họ tập trung vào các nhà lập pháp bảo thủ để vượt qua các hạn chế phá thai mà họ hy vọng sẽ phản kháng và kết thúc trước Tòa án, để có thể làm suy yếu, hoặc đảo ngược quyền phá thai. Họ cũng tập trung vào các nhà lập pháp cấp tiến như những người ở New York để thông qua luật bảo vệ quyền phá thai ở chính bang của họ.”. Vào tháng 1/2019, New York đã ban hành một biện pháp “bảo đảm quyền cơ bản” để phá thai ở tiểu bang này.
Tất cả điều này có nghĩa là Alabama sẽ không phải là tiểu bang cuối cùng cố gắng phản kháng Roe. Các dự luật cố gắng theo đuổi lệnh cấm phá thai khi thai nhi được sáu tuần hiện đang ở trong tay Hội đồng Thượng viện tiểu bang Louisiana và các biện pháp tương tự đã được đề nghị ở một số bang khác.
(Tóm lược và chuyển ngữ từ bài viết của K.K. Rebecca Lai)
