Ngày 20/6/2019, Tổng giáo phận Indianapolis, tiểu bang Idiana đã công bố: một trường trung học Dòng Tên địa phương sẽ không còn được công nhận là trường Công giáo, do bất đồng về việc làm của một giáo viên đã cố gắng đính ước một cuộc hôn nhân đồng giới.
Trong một tuyên bố đưa ra ngày 20/6/2019, Văn phòng Tòa Tổng Giám mục đã viết: “Tất cả những người dạy học trong các hệ thống giáo dục Công giáo đều thực hiện một chức vụ quan trọng trong việc truyền đạt toàn diện việc giảng dạy Công giáo cho học sinh cả bằng lời nói và hành động trong và ngoài lớp học. Trong Tổng giáo phận Indianapolis, mọi trường Công giáo thuộc về giáo phận và tư nhân, đã được hướng dẫn và mô tả công việc mà tất cả các giáo viên phải truyền đạt và ủng hộ mọi giáo huấn của Giáo hội Công giáo, một cách rõ ràng trong các hợp đồng .”
Trong Tổng giáo phận Indianapolis, các giáo viên, được xem là ‘thừa tác viên’, vì đó là nhiệm vụ và đặc quyền của họ để bảo đảm học sinh nhận được sự hướng dẫn trong tín lý và thực hành đức tin Công giáo. Để làm chứng nhân một cách hiệu quả cho Chúa Kitô, cho dù họ có dạy tôn giáo hay không, tất cả các mục vụ trong đời sống chuyên nghiệp và riêng tư của họ phải truyền đạt và ủng hộ việc giảng dạy của Giáo hội Công giáo.
Thật đáng tiếc, Trường Brebeuf Jesuit Preparatory School đã tự do lựa chọn không tham gia vào các thỏa thuận như vậy để bảo vệ chức vụ quan trọng trong việc truyền đạt toàn bộ tín lý Công giáo cho học sinh. Do đó, Trường Brebeuf Jesuit Preparatory School sẽ không còn được Tổng giáo phận Indianapolis công nhận là một tổ chức Công giáo.
Tuy vậy, trong một tuyên bố ngày 20/6/2019, từ phía nhà trường, các nhà lãnh đạo của trường học cho biết, mặc dù có quyết định của Tổng giáo phận, “nhưng danh hiệu là một trường học Dòng Tên Công giáo của chúng tôi vẫn không thay đổi.”
Cuộc xung đột giữa nhà trường và Tổng giáo phận bắt đầu với một yêu cầu của tổng giáo phận rằng không gia hạn hợp đồng với một giáo viên đang ở trong một cuộc hôn nhân đồng giới.
Linh mục Brian Paulson, SJ, người đứng đầu tỉnh miền Trung Tây của Dòng Tên, cho biết, nhà trường biết được về cuộc hôn nhân đồng giới của giáo viên này vào mùa hè năm 2017 và Tổng giáo phận đã yêu cầu điều này “cách đây hai năm rằng trường Brebeuf Jesuit không gia hạn hợp đồng cho giáo viên này vì giáo viên này đang ở trong tình trạng hôn nhân không phù hợp với Giáo lý của Giáo hội.”
Các lãnh đạo nhà trường đã viết rằng, “Sau khi cân nhắc rất lâu và cầu nguyện, chúng tôi xác định rằng theo chỉ thị của Tổng giáo phận sẽ không những chỉ vi phạm lương tâm đã được nghiên cứu và suy nghĩ (informed conscience) của chúng tôi về vấn đề đặc biệt này, mà còn đặt ra một tiền lệ liên quan đến sự can thiệp vào tương lai hoạt động của trường và các vấn đề quản trị khác mà lãnh đạo Dòng Tên trong lịch sử có quyền và đặc quyền duy nhất để giải quyết và quyết định.”
Lm. Paulson tuyên bố rằng trường Brebeuf Jesuit, “tôn trọng tính quan trọng của một lương tâm có hiểu biết của các thành viên trong cộng đồng của mình khi đưa ra các quyết định đạo đức.Chúng tôi cũng nhận ra rằng đôi khi một số người có liên quan đến sứ mệnh của chúng tôi đưa ra các quyết định đạo đức cá nhân trái với giáo lý của Giáo hội; nhưng chúng tôi làm hết sức mình để giúp họ lớn lên trong sự thánh thiện, tất cả chúng ta đều là những người luôn yêu thương kẻ có tội, những người muốn theo Chúa Giêsu.”
Ngài nói thêm rằng “vấn đề này là nỗi đau buồn tận đáy lòng, khi mà một tổ chức Dòng Tên cũng có trách nhiệm với cả Giáo hội địa phương và Giáo hội hoàn vũ, cũng như đối với việc chăm sóc mục vụ mà chúng ta dành cho tất cả các thành viên của cộng đồng Công giáo. Tôi nhận thấy yêu cầu này của Đức Tổng Giám mục Charles Thompson là phán quyết thận trọng của ngài về việc áp dụng Giáo luật công nhận trách nhiệm coi sóc đức tin và đạo đức cũng như giáo dục Công giáo trong Tổng giáo phận của mình. Tuy nhiên tôi không đồng ý với sự cần thiết và thận trọng của quyết định này.”
Dòng Tên xác nhận rằng các vấn đề hành chính nội bộ của trường học phải được quyết định bởi các vị lãnh đạo của chính họ, chứ không phải là của Giáo hội địa phương.
Trong Giáo luật (Canon law) đã xác định là các dòng tu, như Dòng Tên, “thì giữ quyền tự chủ trong việc quản lý nội bộ các trường học của mình,” nhưng cũng nói rằng giám mục giáo phận “có quyền ban hành các chỉ thị liên quan đến quy định chung của các trường Công giáo” bao gồm cả những người được chỉ định làm quản lý theo lệnh của nhà dòng.
Giáo luật cũng nói rằng giám mục giáo phận phải “thận trọng về những người được bổ nhiệm làm giáo viên tôn giáo trong trường học, ngay cả những người không theo đạo Công giáo, đều phải thật tốt trong Giáo lý chân chính, là những nhân chứng đời sống Kitô hữu của họ, và trong khả năng giảng dạy của họ.”
Giáo luật cũng nói thêm rằng giám mục giáo phận “có quyền bổ nhiệm hoặc phê chuẩn các giáo viên tôn giáo và, nếu các cân nhắc về tôn giáo hoặc đạo đức đòi hỏi điều đó, có quyền loại bỏ họ hoặc yêu cầu họ phải bị loại bỏ.”
Chính sách của Tổng giáo phận Indianapolis, nói rằng tất cả các giáo viên và quản trị viên của trường có trách nhiệm giảng dạy đức tin Công giáo, được hiểu một cách chung về các quy tắc đó trong các giáo phận Công giáo Hoa Kỳ.
Tuyên bố ngày 20/6/2019 của Tổng giáo phận lưu ý rằng Tổng giáo phận “công nhận tất cả các giáo viên, nhân viên tư vấn và quản trị viên là những Thừa tác viên.” Trong phiên tòa năm 2012, vụ kiện giữa Hosanna Tabor với. EEOC (vụ kiện của Giáo hội Tin lành chống lại luật Cơ hội làm việc Bình đẳng) Tòa án Tối cao đã quyết định rằng các tổ chức tôn giáo được tự do yêu cầu những Thừa tác viên Mục vụ phải công nhận Giáo lý tôn giáo như một điều kiện của công việc.
Theo các nhà lãnh đạo của trường “việc Tổng giáo phận Indianapolis xen trực tiếp vào vấn đề điều hành của một trường học được quản lý bởi một nhà dòng là chưa từng có.”
Lm. Paulson cho rằng vấn đề này là một trong những “quyền tự quản trị liên quan đến các quyết định việc làm của các tổ chức được tài trợ do miền Trung Tây Hoa Kỳ của Dòng Tên. Sự bất đồng của chúng tôi liên quan đến những gì chúng tôi tin là quyền tự chủ quản trị phù hợp đối với các quyết định việc làm của một trường học được bảo trợ bởi một nhà dòng. Trong trường hợp cụ thể này, chúng tôi không đồng ý về quyết định thận trọng về tình trạng hôn nhân của một nhân viên có năng lực sẽ ảnh hưởng đến giáo viên này như thế nào khi làm việc tại trường học Dòng Tên Brebeuf.”
Các nhà lãnh đạo của trường nói thêm rằng việc không gia hạn hợp đồng của giáo viên này sẽ gây ra “tổn hại” đến các giáo viên và nhân viên có năng lực và trình độ cao của chúng tôi : “Ý định của chúng tôi là làm những điều đúng đắn bởi những người chúng tôi sử dụng trong khi bảo vệ quyền hành của chúng tôi như một trường học Dòng Tên Công giáo độc lập.”
Các nhà lãnh đạo lưu ý rằng họ đã “cầu nguyện để làm thế nào một cách tốt nhất để tiến hành quá trình kháng cáo chỉ thị của Tổng giáo phận.”
Linh mục Paulson cho biết Tỉnh dòng sẽ kháng cáo quyết định này, trước tiên thông qua Tổng giám mục “và, nếu cần thiết, sẽ khiếu nại đến Vatican.”
Giáo luật xác định rằng “không có trường học nào, ngay cả khi thực tế là trường Công giáo, có thể mang danh hiệu ‘trường Công giáo’ trừ khi có sự đồng ý của một vị có thẩm quyền trong Giáo hội,” trong trường hợp này, là Tổng Giám mục Indianapolis.
Trường học Dòng Tên Brebeuf được thành lập vào năm 1962 bởi Hiệp hội Dòng Tên. Tuyển sinh năm 2019 có 795 sinh viên, và học phí tại trường là $ 18,300.
Tổng giáo phận Indianapolis trước đây cũng đã giải quyết các vấn đề tương tự.
Vào tháng 8 năm 2018, Shelley Fitzgerald, một cố vấn hướng dẫn tại trường trung học Roncalli ở Indianapolis, đã được nghỉ phép hành chính có lương. Là một nhân viên của một trường thuộc tổng giáo phận, Fitzgerald đã ký kết một cuộc hôn nhân đồng giới vào năm 2014.
Vào thời điểm đó, Đức Tổng Giám mục Thompson đã viết rằng “các trường Công giáo của giáo phận là các mục vụ của Giáo hội. Quản trị viên trường học, giáo viên và cố vấn hướng dẫn là các thừa tác viên của đức tin là những người được gọi để chia sẻ trong mục vụ của Giáo hội. Không ai có quyền đối với một vị trí mục vụ, nhưng một khi họ được kêu gọi phục vụ trong vai trò mục vụ, họ phải lãnh đạo bằng lời nói và mẫu gương của họ. Là các thừa tác viên, họ phải truyền đạt và ủng hộ những giáo huấn của Giáo hội Công giáo. Những kỳ vọng này được nêu rõ trong các điều kiện công việc và hợp đồng của nhà trường, vì vậy mọi người đều hiểu trách nhiệm của họ.”
Ngài nói thêm rằng “Khi một người không hoàn thành nghĩa vụ của mình với tư cách là một thừa tác viên của đức tin trong một trường học, lãnh đạo Giáo hội và nhà trường giải quyết tình huống bằng cách làm việc với người đó để tìm ra một hướng đi sẽ dẫn đến một quyết định theo giáo huấn của Giáo hội.”
Đức Tổng Giám mục Thompson kết luận rằng: “Chúng ta hãy cầu nguyện để mọi người sẽ tôn trọng và bảo vệ phẩm giá của tất cả mọi người cũng như sự thật về hôn nhân theo kế hoạch và luật của Thiên Chúa.”
(Tóm lược và chuyển ngữ từ bài viết đăng trên CNA)